shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
اهلی شیرازی

اهلی شیرازی

محمد بن‌ یوسف اهلی شیرازی (زادهٔ ۸۵۸ هجری قمری در شیراز – درگذشتهٔ ۹۴۲ هجری قمری در شیراز) شاعر قرن نهم و دهم هجری است. اهلی در سرودن انواع شعر استاد بود و آنچنان که از شعرش مشخص است مطالعهٔ وسیعی روی دیوانهای شاعران پیش از خود دارد. در غزلیات او تأثیر حافظ و سعدی و همچنین شیوهٔ وقوعی تحت تأثیر شاعران این مکتب همچون بابا فغانی شیرازی دیده می‌شود. او در قصیده‌سرایی تحت تأثیر اساتید قصیده‌سرایی است و قصایدی مصنوع به شیوهٔ سلمان ساوجی ساخته است. مثنوی سحر حلال او که ذوبحرین و ذوقافیتین است در پاسخ به مثنویهای کاتبی نیشابوری سروده شده است. او در خاتمۀ مثنوی شمع و پروانه، خود را در فن مثنوی، فرزند کوچک نظامی و جامی می‌خواند. اهلی با توجه به مقام استادیش در شعر، مورد توجه پادشاهان، امیران و وزیران بود. او افرادی از هر سه دودمان تیموریان هرات، آق قویونلوها و صفویان را ستوده است که از میان آنها می توان به امیر علیشیر نوایی، سلطان یعقوب آق قویونلو، شاه اسماعیل صفوی، نجم ثانی و شماری از امرا و وزرای معاصرش را برشمرد. آرامگاه اهلی در شیراز در جوار حافظ قرار دارد.

تولد:شیراز

تاریخ تولد:858

وفات:شیراز

تاریخ وفات:942

ای شده در خانه جان منزلت

خانه جان یافته زان منزلت

ای شده مهر رخ تو زین چرخ

چرخ ازان آمده در عین چرخ

مهر تو ارزنده بیعت بود

یوسف از آن بنده بیعت بود

چشمه خور طلعت رخشان تو

یوسفی و صفوت رخ شان تو

روی تو آیینه خورشید تاب

می برد از ذره نومید تاب

طلعت تو صورت مهدی گراست

خوبی تو دیگر و مه دیگر است

دورم از آن آینه تابنده ام

گرچه از آن آینه تابنده ام

بردرت این بنده مسکین نهاد

خشت دراز شوق تو بالین نهاد

اهلی شیرین سخن از مدحت اوست

طوطی شکر شکن از مدحت اوست

از ره مدحت چو شکر خواست او

دایم از آن مرغ شکر خاست او

نامه مدحت همه یکسر نوشت

مدح تو گفت و غم دل در نوشت

در کف تو چامه او یا رسول

خود نهد این نامه او یا رسول

هم شه امروزی و هم شاه دی

بر همه عالم همه دم شاهدی

قرب تو گر از ره آلت بود

آلت آن مدحت آلت بود

هر که بر آلت دهد از جان درود

کشته آمرزش و غفران درود