امیر معزی نیشابوری

عاشق آنم‌که عنابش همی بارد شکر

فتنهٔ آنم‌که سنجابش همی پوشد حجر

خستهٔ آنم ‌که ازگل توده دارد بر سمن

بستهٔ آنم‌که از شب حلقه دارد بر قمر

از شرر هرگز جدا آتش نگردد پس چرا

بر رخ او آتش‌ است و جسم‌ من بارد شرر

موی‌من بنگر چوخواهی عاشقی سیمین سرشک

موی او بنگر چو خواهی دلبری زرین‌کمر

تا ببینی زر او در دلبری بر روی سیم

تا ببینی سیم من در عاشقی برروی زر

ای بت زیبا و شیرین سخت غایب گشته ای

راست گویی حور بودت مادر و یوسف پدر

حور باید مادر و یوسف پدر تا در جهان

چون تویی آید به زیبایی و شیرینی پسر

زلف مشکینت ز بی‌شرمی و بی‌آبی‌ که هست

هر زمان بر عارضت پیدا کند لِعبی دگر

گه ز سنبل خوشه‌ای سازد به‌ گرد نسترن

گه ز عنبر چنبری سازد به‌گِرد مُعصَفر

گه ز بی‌شرمی نهد بر سوسن آزاد پای

گه ز بی آبی نهد بر لالهٔ سیراب سر

گه ز مشک و غالیه بر سیم سازد ساحری

همچو کلک تاج ملک شهریار دادگر

صدر دنیا بوالغنایم کز سعادتهای چرخ

سوی درگاهش غنیمت‌های فتح است و ظفر

قوتی دارد ز رایش زان بلند آمد فلک

نسبتی دارد ز لفظش زان عزیز آمدگهر

با لقای او بصر تفضیل دارد بر زبان

با ثنای او زبان تقدیم دارد بر بصر

آب دریا قطره‌قطره لؤلؤ مکنون شدی

گر به دریا بر خیال همتش کردی گذر

باغ‌ را هرگز نبودی آفت از باد خزان

گر ز ابر جود او بر باغ باریدی مطر

ملک همچون طالع است و رای او چون مشتری

اینت نیکو طالعی‌ کز مشتری دارد نظر

رادمردان را سپر شد تیر پیک‌ کلک او

دیده‌ای تیری که باشد رادمردان را سپر

ای ز لفظ تو جهانی پرمعانی یک سخن

وی ز سهم تو سپهری پرمعالی یک اثر

سایهٔ بخت تو دارد هر چه سعدست از نجوم

مایهٔ عقل تو دارد هر چه جودست از صور

بخشش تو در مروت هست احسان و کرم

دانش تو در کفایت هست برهان هنر

پیش سلطان هست جاهت بیشتر هر ساعتی

لاجرم در ملک و دولت هست جایت پیشتر

خانهٔ محروس و فرزند عزیز شاه را

کدخدای نامداری و وزیر نامور

از جلال تو سه حضرت را جلال است و شرف

وز جمال تو سه دیوان را جمال است و خطر

تا قلم‌گشته است در دست تو مفتاح فتوح

هست هر سال نوی این شاه را فتحی دگر

گاه جوش لشکرش در شام و در انطاکیه

گاه گرد مرکبش در خَلّخ و در کاشغر

قهرمان ملک او شد رای تو در شرق و غرب

ترجمان تیغ او شد کلک تو در بحر و بر

خسروان را خانه و گنج و پسر باشد عزیز

شاه را هستی تو تاج خانه و گنج و پسر

روزگار تو، پدر را و پسر را درخورست

هم پسر نازد همی از روزگارت هم پدر

تا کفایت‌های تو در ملک و دین پیدا شدست

سوی خاطرها ز معنی‌ها همی آید حشر

رای تو مانند گردون است کز تاثیر اوست

هم بدین اندر عجایب هم به ملک اندر عِبَر

کی رسد بر مایهٔ قدر تو وهم شاعران

زانکه وهم شاعران زیرست و قدر تو زبر

طبع من از شاعری باغی شکفته است و بدیع

تا در آن باغ از مدیح تو نشاندستم شجر

بیشترگردد همی هر ساعت او را بیخ و شاخ

تازه‌ترگردد همی هر ساعت او را برگ و بر

عنبر و مشک است گویی برگ و شاخش یک به یک

لؤلؤ و لعل است گویی برگ و بارش سر به سر

تا ملک در عالم کبری همی دارد مقام

تا بشر در عالم صغری همی سازد مقر

از نحوست هر زمانی دشمنانت را نفیر

وز سعادت هر زمانی دوستانت را نقر

از نظرهای تو خرم روزگار کارساز

وز هنرهای تو شاکر شهریار دادگر