shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
shahname picture
ادیب صابر

ادیب صابر

شرف‌الادباء شهاب‌الدین ادیب صابر بن ‌اسماعیل ترمذی (کشته شده به سال ۵۴۶ هجری قمری) از شعرای عهد سلجوقی و خوارزمشاهی بود. اصل وی از ترمذ بود و شاعری او هم در آن شهر شروع شد. ولی بعدها در نواحی دیگر مانند مرو، بلخ و خوارزم روزگار گذرانید و به مدّاحی سنجر پرداخت. سنجر او را به رسالت نزد اتسز خوارزمشاه فرستاد. او چندی در خوارزم ماند و اتسز را مدح گفت. اتسز توطئه‌ای برای قتل سنجر ترتیب داده بود. ادیب صابر از آن آگاه شد و سنجر را مطلع کرد و نقشهٔ اتسز باطل گردید. به همین دلیل اتسز دستور داد او را در رود جیحون غرق کردند.

تولد:ترمذ

تاریخ تولد:505

وفات:نامشخص

تاریخ وفات:546

گر نبودی ماه را بر آسمان هر مه محاق

ماه خواندندی تو را خلق زمین بر اتفاق

آسمان از دیده من در حسد باشد که هست

از جمال تو مراد در دیده ماه بی محاق

ماه اگر بر آسمان باشد من اینک بر زمین

از مه رخشان تو چون آسمان کردم وثاق

زین سپس چون آمسان بی مه نباشم تا مرا

هست با وصل تو وصل و از فراق تو فراق

وقت دیدار تو جانا گر مرا چون آسمان

تن سراسر دیده گردد کم نگردد اشتیاق

در جفا چون آسمانی ارچه داری حسن ماه

ننگری سوی وفا و نسپری راه وفاق

آسمان و ماه روی و رای مجدالدین بس است

گر حدیث بی ریا خواهی و لفظ بی نفاق

عمده اسلام ابوالقاسم علی کز نام اوست

هم معالی را اساس و هم علو را انتساق

ای خداوندی که ذات توست با فضل تو جفت

جفت هر فضلی ولیکن هم تویی در فضل طاق

تیغ انصاف تو را عالم نه بس باشد نیام

اسب اقبال تو را عالم نه بس باشد سباق

آفتاب اهل بیتی چون عطارد ز آفتاب

مانده ام من ز اشتیاق صدر تو در احتراق

در فراق خدمت تو کرده ایم و داده ایم

رنج و وحشت را نکاح و انس و راحت را طلاق

خدمت تو در جهان چون جان شیرین شد که هست

قرب او حلو المزاج و بعد او مر المذاق

خرم آن مرکب که در وی چشم ما بیند تو را

چون علی بر پشت دلدل چون پیمبر بر براق

تا جهان خالی نگردد در جهان خالی مباد

از تو صدر و قدر و باغ و کاخ و ایوان و رواق